Η περικαρδίτιδα είναι η φλεγμονή του περικαρδίου, του λεπτού γεμάτου με υγρό σάκου που καλύπτει την καρδιά. Μπορεί να αναπτυχθεί ξαφνικά και να διαρκέσει από εβδομάδες έως αρκετούς μήνες. Η πάθηση συνήθως κατηγοριοποιείται σε διάφορους τύπους όπως η οξεία περικαρδίτιδα, η χρόνια περικαρδίτιδα και η υποτροπιάζουσα περικαρδίτιδα. Τα κύρια συμπτώματα της περικαρδίτιδας είναι ο οξύς πόνος στο στήθος και η δύσπνοια. Οι πιο συχνές αιτίες περικαρδίτιδας είναι οι ιογενείς και οι βακτηριακές λοιμώξεις, το έμφραγμα του μυοκαρδίου, τα αυτοάνοσα νοσήματα, οι κακοήθειες και ορισμένα φάρμακα. Η διάγνωση γίνεται με κλινική εξέταση, απεικονιστικές εξετάσεις, ηλεκτροκαρδιογράφημα και αιματολογικές εξετάσεις. Η θεραπεία της περιλαμβάνει ανάπαυση, αντιφλεγμονώδη φάρμακα και σε σοβαρές περιπτώσεις παροχέτευση του περικαρδιακού υγρού.
Περιεχόμενα
Οι διάφοροι τύποι περικαρδίτιδας
Υπάρχουν διάφοροι τύποι περικαρδίτιδας:
- Οξεία περικαρδίτιδα: Αυτός ο τύπος περιλαμβάνει ξαφνική φλεγμονή και εμφάνιση συμπτωμάτων.
- Χρόνια Περικαρδίτιδα: Η φλεγμονή επιμένει για τρεις μήνες ή περισσότερο.
- Συσταλτική Περικαρδίτιδα: Σοβαρή μορφή όπου το περικάρδιο σκληραίνει και πυκνώνει, επηρεάζοντας την καρδιακή λειτουργία.
- Λοιμώδης Περικαρδίτιδα: Εμφανίζεται μετά από ιογενείς, βακτηριακές, μυκητιασικές ή παρασιτικές λοιμώξεις.
- Ιδιοπαθής Περικαρδίτιδα: Περικαρδίτιδα χωρίς προσδιορισμένη αιτία.
- Τραυματική Περικαρδίτιδα: Προέρχεται από τραυματισμούς στο στήθος, όπως σε περιπτώσεις τροχαίων ατυχημάτων.
- Ουραιμική Περικαρδίτιδα: Συνδέεται με τη νεφρική ανεπάρκεια.
Οι αιτίες της περικαρδίτιδας
Η περικαρδίτιδα μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες, όπως:
- Λοιμώξεις: Βακτηριακές, ιογενείς ή μυκητιασικές λοιμώξεις μπορεί να οδηγήσουν σε περικαρδίτιδα.
- Αυτοάνοσες παθήσεις: Οι αυτοάνοσες διαταραχές (λύκος, ρευματοειδής αρθρίτιδα, σκληρόδερμα)
- Σωματικός τραυματισμός: Το τραύμα στην περιοχή του θώρακα μπορεί μερικές φορές να προκαλέσει περικαρδίτιδα.
- Καρκίνος (πνεύμονας, μαστού, λευχαιμία, λέμφωμα) που εξαπλώνεται στο περικάρδιο
- Πρόσφατο έμφραγμα: Τραύμα στο στήθος από ατυχήματα
- Μεταβολικές διαταραχές: (υποθυρεοειδισμός, νεφρική ανεπάρκεια, AIDS)
- Διάφορες παθήσεις: η νεφρική ανεπάρκεια και οι καρδιακές προσβολές είναι ορισμένες καταστάσεις που μπορούν να προκαλέσουν περικαρδίτιδα.
Σε αυτό το σημείο είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι παρόμοιοι παράγοντες μπορεί να οδηγήσουν σε μυοκαρδίτιδα, μια άλλη σοβαρή καρδιακή πάθηση. Για να μάθετε περισσότερα σχετικά με τις αιτίες και τους παράγοντες κινδύνου της μυοκαρδίτιδας, διαβάστε το αναλυτικό άρθρο μας.
Τα συμπτώματα της περικαρδίτιδας
Το πιο κοινό σύμπτωμα της περικαρδίτιδας είναι ο ξαφνικός, οξύς πόνος στο στήθος που μπορεί να μοιάζει με καρδιακή προσβολή.
Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Διαπεραστικός πόνος στο στήθος (συχνά στη μέση ή ελαφρώς αριστερά του κέντρου) που επιδεινώνεται όταν ξαπλώνετε, αναπνέετε βαθιά, βήχετε ή καταπίνετε.
- Αίσθημα παλμών ή ακανόνιστος καρδιακός παλμός.
- Δύσπνοια
- Κούραση
- Aδυναμία
- Πυρετός
- Ρίγη.
- Πρησμένα πόδια
- Πρησμένη κοιλιά (εάν συσσωρευτεί υγρό γύρω από την καρδιά)
Τα συμπτώματα μπορεί να μιμούνται εκείνα της καρδιακής προσβολής ή άλλων καρδιακών παθήσεων όπως της μυοκαρδίτιδας της πάθησης που επηρεάζει τον καρδιακό μυ. Είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν καρδιολόγο εάν παρατηρήσετε αυτά τα συμπτώματα.
Διάγνωση Περικαρδίτιδας
Για τη διάγνωση της περικαρδίτιδας, οι γιατροί θα κάνουν κλινική εξέταση και θα ακούσουν την καρδιά για να διαπιστώστουν την ύπαρξη μη φυσιολογικών ήχων.
Οι εξετάσεις περιλαμβάνουν:
- Ηλεκτροκαρδιογράφημα για την αναζήτηση αλλαγών στον καρδιακό ρυθμό και την ηλεκτρική δραστηριότητα.
- Ακτινογραφία θώρακος για να δούμε αν η καρδιά έχει μεγεθυνθεί.
- Ηχοκαρδιογράφημα για έλεγχο υγρών γύρω από την καρδιά.
- Αξονική τομογραφία ή μαγνητική τομογραφία για πιο λεπτομερή προβολή.
- Εξετάσεις αίματος για την αναζήτηση λοίμωξης ή φλεγμονής. Καρδιακός καθετηριασμός σε ορισμένες περιπτώσεις.
Η θεραπεία για την περικαρδίτιδα
Η θεραπεία ποικίλλει ανάλογα με την αιτία και τη σοβαρότητα. Επικεντρώνεται στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και στην αντιμετώπιση οποιασδήποτε υποκείμενης αιτίας:
- Φάρμακα: Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) όπως η ιβουπροφαίνη, κορτικοστεροειδή εάν τα ΜΣΑΦ είναι αναποτελεσματικά, παυσίπονα, και αντιβιοτικά εάν είναι βακτηριακής φύσης. Η Doctor Home Care παρέχει υπηρεσίες ενδοφλέβιας χορήγησης φαρμάκων και αντιβιοτικών στο σπίτι σε περίπτωση που δεν σας επιτρέπεται να μετακινηθείτε.
- Περικαρδιοπαρακέντηση: Σε σοβαρές περιπτώσεις, για την αποστράγγιση υγρού από το περικάρδιο εάν συμπιέζει την καρδιά.
- Χειρουργικές επεμβάσεις: Περικαρδιεκτομή για συσφικτική περικαρδίτιδα ή χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση κατεστραμμένου περικαρδιακού ιστού
Πρόληψη της περικαρδίτιδας
Η περικαρδίτιδα που δεν αντιμετωπίζεται μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές όπως ο καρδιακός επιπωματισμός. Τα προληπτικά μέτρα περιλαμβάνουν:
- Λήψη άμεσης θεραπείας για λοιμώξεις του αναπνευστικού πριν εξαπλωθούν.
- Διαχείριση χρόνιων καταστάσεων όπως αυτοάνοσες διαταραχές.
- Αποφυγή έκθεσης σε ακτινοβολία όταν είναι δυνατόν.
- Υγιεινή διατροφή και τακτική άσκηση.
- Διακοπή του καπνίσματος για μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου.
- Αποφυγή υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ.
Η περικαρδίτιδα συχνά υποχωρεί μέσα σε λίγες εβδομάδες με την κατάλληλη θεραπεία. Αλλά η υποτροπιάζουσα ή χρόνια περικαρδίτιδα μπορεί να απαιτεί μακροχρόνια φαρμακευτική αγωγή και παρακολούθηση.
Διαχείριση περικαρδίτιδας στο σπίτι
Η αντιμετώπιση της περικαρδίτιδας περιλαμβάνει τακτικό έλεγχο και παρακολούθηση για τυχόν επαναλαμβανόμενα συμπτώματα. Είναι σημαντικό για τους ασθενείς, ειδικά εκείνους με ιστορικό υποτροπιάζουσας περικαρδίτιδας, να επισκέπτονται τακτικά το γιατρό τους. Αυτές οι επισκέψεις βοηθούν στην έγκαιρη αναγνώριση και θεραπεία τυχόν έξαρσης.
Για τους ασθενείς που αναρρώνουν στο σπίτι, η χρήση επαγγελματικών υπηρεσιών υγείας στο σπίτι είναι πολύ χρήσιμη. Αυτές οι υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων των τακτικών επισκέψεων από κατ’ οίκον καρδιολόγους, διασφαλίζουν ότι οι ασθενείς λαμβάνουν έγκαιρη ιατρική φροντίδα, διαχείριση φαρμάκων και συμβουλές για αλλαγές στον τρόπο ζωής.
Σε περίπτωση που εσείς ή κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο έχει ανάγκη από από νοσηλεία, επικοινωνήστε μαζί μας και χρησιμοποιήστε τις ολοκληρωμένες νοσηλευτικές υπηρεσίες κατ’ οίκον για τακτικούς ελέγχους και διαχείριση. Μην ξεχνάτε ότι η Doctor Home Care είναι πάντα δίπλα σας με σεβασμό, επαγγελματισμό και υπευθυνότητα.
Πότε να επικοινωνήσετε με έναν καρδιολόγο
Η έγκαιρη παρέμβαση είναι το κλειδί για τη διαχείριση της περικαρδίτιδας. Για εξειδικευμένη φροντίδα, σκεφτείτε να επικοινωνήσετε με έναν καρδιολόγο, ειδικά για κατ’ οίκον συνεδρίες.
Συχνές ερωτήσεις για την περικαρδίτιδα:
Το κύριο σύμπτωμα είναι ο πόνος στο στήθος, ο οποίος συνήθως αισθάνεται σαν κάψιμο ή σφύξιμο. Ο πόνος επιδεινώνεται με την αναπνοή και τον βήχα και υποχωρεί με την καθιστή θέση. Άλλα συμπτώματα είναι δύσπνοια, πυρετός, κόπωση και ταχυκαρδία.
Οι πιο συχνές αιτίες είναι οι ιογενείς λοιμώξεις, όπως γρίπη, έρπης, κυτταρομεγαλοϊός, ηπατίτιδα και HIV. Άλλες αιτίες είναι το έμφραγμα, αυτοάνοσα νοσήματα, καρκίνος, νεφρική ανεπάρκεια, τραύμα, ακτινοβολία και ορισμένα φάρμακα.
Η διάγνωση γίνεται με κλινική εξέταση, ακτινογραφία θώρακος, ηλεκτροκαρδιογράφημα, υπερηχογράφημα καρδιάς και εξετάσεις αίματος. Συχνά γίνεται και παρακέντηση του περικαρδίου για λήψη υγρού.
Η θεραπεία περιλαμβάνει ανάπαυση, αντιφλεγμονώδη φάρμακα όπως ΜΣΑΦ και κολχικίνη, και αντιικά/αντιβιοτικά ανάλογα με την αιτία. Σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί παροχέτευση του περικαρδιακού υγρού ή χειρουργική επέμβαση.
Η πρόληψη περιλαμβάνει αποφυγή έκθεσης σε λοιμώξεις, εμβολιασμό έναντι ιών όπως γρίπης και ηπατίτιδας, αντιμετώπιση υποκείμενων νοσημάτων όπως νεφρική ανεπάρκεια, και αποφυγή κατάχρησης αλκοόλ.